شورای حقوق‌بشر سازمان ملل اعلام کرد که پنجاه‌وچهارمین نشست این سازمان قرار است روز دوشنبه یازدهم سپتامبر برگزار شود که در آن گزارش سالانه این شورا در مورد وضعیت حقوق‌ بشر در سراسر جهان از جمله افغانستان ارائه خواهد شد.

 بنا بر اعلام شورای حقوق بشر سازمان ملل این نشست حدود یک ماه (از ۱۱ سپتامبر تا ۱۳ اکتبر) ادامه خواهد داشت و در آن، گزارش‌هایی در مورد وضعیت حقوق‌ بشر افغانستان نیز بررسی می‌شود. 

در پنجاه‌چهارمین نشست شورای حقوق‌بشر سازمان ملل که چند هفته طول می‌کشد، علاوه بر گزارش‌دهی، سه گفت‌وگوی تعاملی نیز برگزار خواهد شد. این گفت‌وگوها در مورد گزارش‌های تازه ریچارد بنت، گزارشگر ویژه این شورا در مورد وضعیت حقوق‌ بشر افغانستان، گزارش سالانه سازوکار تحقیق مستقل برای میانمار و وضعیت حقوق‌بشر مسلمانان روهینگیا و سایر اقلیت‌ها در میانمار و همچنین گزارش دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر در مورد ترویج آشتی، پاسخگویی و حقوق بشر در سریلانکا متمرکز خواهد بود. 

گفت‌وگوی تعاملی در مورد گزارش کمیساریای عالی حقوق بشر در مورد وضعیت حقوق بشر در افغانستان روز سه‌شنبه ۱۲ سپتامبر برگزار خواهد شد.

در دو سال حاکمیت طالبان بر افغانستان حقوق‌ بشر در این کشور هر روز بیشتر زیر پا گذاشته می‌شود. کشتار کارمندان حکومت پیشین افغانستان، شکنجه و قتل غیرنظامیان و وضع محدودیت‌ها بر آزادی زنان و لغو آزادی‌های مذهبی از جمله موارد برجسته نقض حقوق‌بشر در دو سال گذشته برشمرده شده‌اند. 

یافته‌های گزارش یک سازمان حقوق بشری به نام «رواداری» در مورد وضعیت حقوق بشر در افغانستان که ماه اوت منتشر شد، نشان می‌دهد در شش ماه نخست سال ۲۰۲۳، حدود ۳۵۵ نفر در افغانستان کشته شده‌اند که مسئول نزدیک به ۸۰ درصد این قتل‌ها طالبان بوده‌اند.

بر اساس یافته‌های این گزارش از اول ژانویه تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۳، دست‌کم ۳۵۵ نفر در افغانستان در رویدادهای مختلف جان باخته و ۱۶۱ تن زخمی شده‌اند. این گزارش نشان می‌دهد این قربانیان عمدتا مخالفان و منتقدان طالبان بوده‌اند که از این میان، طالبان ۲۸۳ نفر را هدفمندانه کشته و ۵۹ تن را زخمی کرده‌اند (در مجموع ۲۹۹ مرد، ۳۳ زن و ۱۰ کودک).

بر اساس گزارش نهاد رواداری، قتل‌های هدفمند و فراکیفری، شکنجه و بدرفتاری با زندانیان، انتقام‌جویی‌های مرگبار از کارمندان حکومت پیشین، بازداشت‌های خودسرانه و غیرقانونی، سرکوب خشونت‌آمیز فعالیت‌های اعتراضی و ایجاد فضای رعب و وحشت از جمله موارد نقض حقوق بشر در حکومت طالبان است که وضعیت حقوق بشر در افغانستان را بحرانی‌تر کرده است.

وضعیت رعایت حقوق‌ بشر در زندان‌های طالبان یکی از نگرانی‌های دیگر سازمان‌های حقوق‌بشری است. 

بر اساس آمارها، در حال حاضر دست‌کم ۱۶ هزار تن در زندان‌های این گروه زندانی‌اند که بیشتر از دو هزار نفر آنان را زن و کودک‌اند.

با این حال، از مجموع افراد محبوس در زندان‌های طالبان در سراسر افغانستان، یک هزار و ۱۹۴ نفر زن، یک هزار و ۲۰۰ نفر کودک پسر، ۲۷ تن کودک دختر‌ و ۱۶ تن شهروندان خارجی‌اند که پنج نفر از خارجی‌ها زن‌اند.